Baş ağrısı, günlük hayatı olumsuz etkileyen ve en sık rastlanan sağlık problemlerinin başındadır. Ancak her insanın hissettiği baş ağrısı aynı değildir. Künt, keskin, zonklayıcı, sürekli, aralıklı, hafif ya da şiddetli baş ağrıları görülebilir. Bu şikâyetlerin farklılığı baş ağrısının farklı nedenlerden ortaya çıkmasından kaynaklanmaktadır. Memorial Ataşehir Hastanesi Nöroloji Bölümü’nden Uz. Dr. Hayal Toktaş, baş ağrısı çeşitleri ve baş ağrısına iyi gelenler hakkında bilgi verdi. İşte detaylar...
Farklı nedenlere bağlı birçok baş ağrısı tipi bulunmaktadır. Ancak baş ağrısı genel olarak primer ve sekonder baş ağrısı olmak üzere 2 ana başlık altında incelenmektedir. Gerilim tipi baş ağrısı, küme baş ağrısı, migren tipi baş ağrısı başka bir hastalığa bağlı olmadan ortaya çıkan birincil tip baş ağrısı arasında en sık görülenlerdir. Altta yatan farklı hastalıklardan kaynaklanan baş ağrısı ise sekonder yani ikincil baş ağrısı tipidir. Alerjik hastalıklar veya sinüzite bağlı baş ağrısı, özellikle kadınlarda adet döneminde görülen hormon baş ağrısı, kafein baş ağrısı, efor baş ağrısı, travmaya bağlı baş ağrısı, hipertansiyona bağlı baş ağrısı, beyin tümörü veya anevrizma nedeniyle baş ağrısı yaşanabilmektedir. Birçok baş ağrısı çeşidi olduğu için ağrının tipini belirlemek için öncelikle nöroloji uzmanına başvurarak ayrıntılı öykü ve nörolojik muayene yapılmalıdır. Doğru tedavi için baş ağrısının birincil veya ikincil baş ağrısı olup olmadığı belirlenmelidir. Bu ayırımda Bilgisayarlı Tomografi (BT), Manyetik Rezonans (MR) gibi görüntüleme yöntemlerine başvurulabilmektedir.
Baş ağrısının nedenine ve tipine göre tedavisi de farklılık göstermektedir. Aynı tip baş ağrısının tedavileri bile herkeste aynı yanıtı vermeyebilir. Uzun dönemdir migren ya da diğer primer baş ağrısı şikâyeti olan kişiler ağrıyı tetikleyici faktörleri bilmektedir. Zaman içinde öğrenilen, ağrıyı ortaya çıkaracak faktörlerden uzak durmak alınabilecek önlemlerin başında gelmektedir. Günlük yaşam tarzının düzenlemesinin yanı sıra;
- Düzenli uyku ve egzersiz,
- Atak tedavisinde ağrı kesici ilaçlar,
- Ağrının önlenmesinde koruyucu ilaçlar,
- Botoks uygulamaları,
- Lokal anestezik uygulamalar,
- Cerrahi tedavi gibi yöntemler uygulanabilmektedir.
- Baş ağrısı altta yatan farklı bir rahatsızlığa bağlı ise bu hastalığın tedavisi baş ağrısını giderebilmektedir.
- Baş ağrısı farklı ve ciddi hastalıkların da habercisi olabilmektedir.
- 65 yaş üstü ve 18 yaş altında yeni başlayan baş ağrısı,
- Ani olarak ortaya çıkan patlayıcı tarzda baş ağrısı,
- Baş ağrısına, görme bozukluğu, kol ve bacaklarda güçsüzlük, ateş gibi şikâyetlerin eşlik etmesi,
- Yaşanan baş ağrısının “hayatımda yaşadığım en şiddetli baş ağrısı” olarak tanımlanması,
- Her zaman yaşanan baş ağrısının şiddet, süre ve türü bakımından değişiklik göstermesi durumunda zaman kaybetmeden doktoru başvurulmalıdır.
Stresle başa çıkmayı öğrenin
Birçok baş ağrısı önleyici tedbirlerle yönetilebilir ancak yöntemler baş ağrısı tipine göre farklılık gösterecektir. Bazı baş ağrısı türleri ilaçla önlenebilirken, bazılarına aynı ilaç neden olabilir. Bu nedenle, hasta için neyin işe yaradığını bilmek önemlidir. İhtiyaçlara uygun bir planlama yapılması önleyici tedaviler bir Nöroloji uzmanı ile ele alınmalıdır.
Genel olarak, bazı yaşam tarzı değişiklikleri ile birçok baş ağrısı önlenebilir veya iyileştirilebilir:
- Düzenli bir programda yeterince uyumak
- Sağlıklı beslenmek
- Düzenli egzersiz yapmak
- Stresle başa çıkma yöntemlerini uygulamak
- Tetikleyici faktörlerden uzak durmak
Bütün önlemlere rağmen yaşanan baş ağrılarında uygun ağrı kesici alarak, havalandırılmış, karanlık ve sessiz bir ortamda uyumak faydalı olabilmektedir. Ancak alınan bütün tedbirlere karşın ağrı probleminin devam etmesi halinde doktora başvurulması gerekmektedir.