Çocukların ekran başında kalmak yerine arkadaşlarıyla sosyalleşmesi için ebeveynlerin tatilde dijital kontrolü aksatmaması gerekiyor. İşte ebeveynlere tatillerde kontrollü teknoloji kullanımı sağlayacak öneriler: Çocukları Ekran Bağımlılığından Nasıl Kurtarabiliriz? Ekran dendiğinde aklınıza sadece televizyon gelmesin! Daha önce yazdığım bir makalede de bahsettiğim gibi, ekran sadece TV değil, tablet, monitör ve cep telefonu ekranı anlamındadır. Yani genel tanımda ekrana sahip olan her türlü teknolojik ürünü bu sınıfa sokabiliriz. Elbette ekran süresi deyince de tüm bu ekranların başında geçen toplam süreyi kastediyoruz. Önce çocuğunuzun yaşına göre ekran başında geçirebileceği sürelerin farkında olmalısınız! Yaşına göre bu sürelere dikkat ederek yetiştirdiğinizde çocuğunuzun sağlıklı bir dijital yaşamı olduğunu gözlemleyebilirsiniz. Çocuğunuzun ekran bağımlısı olduğunu nasıl anlarsınız? Elbette çocuğunuz büyüdükçe farklılaşacak olsa da aşağıdaki sorulara bir bakın: Teknolojik cihazlar olmadan vakit geçirebiliyor mu? Cihazı elinden zorla alırsanız ya da İnternet’i keserseniz bunu kabullenebiliyor mu? Teknoloji olmayan bir seyahate çıktığınızda güzel vakit geçirebiliyor mu? Ödevleri, odasını toplamak veya size yardım etmek gibi şeyleri siz söylemeden yapıp, sonra mı ekran başına geçiyor? Yukarıdaki sorulara cevabınız çoğunlukla “hayır”sa çocuğunuz ekran bağımlısı demektir! Eğer öyleyse gelin birlikte neler yapabileceğimize bakalım: Örnek olun! En zorundan başlayalım. Çocuklar sizi örnek alırlar! Yani sizi taklit ederler. Eşim ve ben kızımız Ela 8 yaşına gelene dek mümkün olduğunca elimizde cep telefonu ile görünmedik. Telefonlarımızı vakit geçirmek için değil iletişim için kullandık. Ben bilgisayar oyunlarını çok severim. Ela 5 yaşına gelene dek yanında oynamadım. Ayrıca yanında asla onun yaşına uygun olmayan içeriklere de bakmamaya özen gösterdik. Eve gelir gelmez telefonunuzu kapının yanındaki dolabın üstüne bırakın, hemen banyoya gidip elinizi yüzünüzü yıkayın ve üzerinizdeki şehir elektriğini atın. İçeri girip hemen televizyonu açmak yerine güzel bir müzik açıp 15-20 dakika teknolojik olmayan bir şeyle ilgilenin. Çocuk mutlaka bunu gözlemleyecektir. Doğru uygulamaları ve oyunları seçin! Çocuğunuz ve siz elbette teknolojiyi kullanacaksınız. Günümüzde tamamen teknolojiyi reddetmek, “fişi çekmek” mümkün değildir. Diyeceğim o ki: mademki kullanacaksınız o zaman bunu lehinize çevirin. Hem kendiniz hem de çocuklarınız için zamanınızı boşa tüketecek uygulamalar yerine size bir şeyler katacak uygulamaları seçin. Çocuklarınızın yaşlarına uygun oyunlar seçmelerine ve bu oyunları uygun sürelerde oynamalarına yardımcı olun! Vakitlerinin çoğunu dışarıda geçirmelerini sağlayın! Çocuklar dışarıda olmayı zaten severler. Çocuk gelişimi uzmanı Prof. Gelengül Haktanır çocukların zamanının %60’ını dışarıda geçirmeleri gerektiğini söylüyor. Size düşen sadece bunun olmasını sağlayacak adımları atmak. Özellikle yaz ayları, siz işten geç dönseniz bile henüz hava kararmamış olduğundan, çocuğunuzla birlikte dışarıya çıkmak için iyi bir fırsat. Ben şanslıyım. 40 yılı aşkın yoğun iş yaşamımdan sonra artık evimden çalışıyorum ve kızım Ela’ya ayıracak vaktim çok. Okuldan döner dönmez en az 1 saat birlikte bisiklet turu yaparız. Eğer anne ve baba çalışıyorsa yazın çocukları daha fazla dış alan etkinliği olan yaz okullarına verebilirsiniz. Sınırları koymakta geç mi kaldınız? Çocukların teknoloji ile tanışma yaşlarından bahsetmiştik. Bu yaşlara göre ekran kullanım sürelerinden de bahsetmiştik. Bu iki rehbere uyarak çocukları daha baştan sınırlara alıştırmalısınız. Eğer bunda geç kaldıysanız, onlara dijital dengeyi öğretmek zorundasınız. Dijital dengeyi öğretin! Teknoloji ve yaşamımızı bir denge içinde yürütmeliyiz. Buna “dijital denge” diyoruz. Ben bu güncemde sürekli dijital denge üzerine yazmaya çalışıyorum. Ana babalar olarak görevimiz, dijital dengeyi önce biz öğrenip sonra da çocuklarımıza aşılamaktır. Güzel bir tatil gününde çocuğunuzu da alıp deniz kenarına gitmek ya da sevdiğiniz bir hobinizi yapmak, eve dönünce de dinlenme zamanında onunla birlikte zeka geliştirici bir oyun oynamak dijital dengeye güzel bir örnektir. Sıkılmalarına izin verin! Sıkılıp başınızı mı şişiriyorlar. Ya da bir sürü etkinlik yapmak isteyip sizi mi yoruyorlar. Eline tablet vermek yerine sıkılmalarına izin verin! Bırakın sıkılsınlar… Sıkıldıkça düşünür ve daha yaratıcı olurlar. Süreç yavaş olacaktır! Vazgeçmemelisiniz… Eğer çocuğunuz ekran bağımlısı olduysa süreç yavaş işleyecektir. Özellikle yaşı büyükse… Örnek olmalı, birlikte hareket etmeli, yasaklamamalı, ebeveyn kontrolü programları kullanmamalı ve sabretmelisiniz. Kendi kendine vakit geçirmesi işimize gelse de ekran başında saatlerce durması hayra alamet değildir. Bu konuda endişeleniyorsanız doğru noktada olduğunuzu unutmayın. Yazının bu kısmına kadar okuduysanız da doğru adımları atıyorsunuz demektir. Kendinize güvenin…