Demans, bir hastalık değil, bir belirtidir ve farklı altta yatan nedenlere bağlı olarak ortaya çıkar. Demans, düşünme, yönelim ve öğrenme yeteneği gibi belirli zihinsel işlevlerin ilerleyici kaybıyla ilişkili beyindeki patolojik değişiklikler için genel bir terimdir. Bununla ilişkili olarak bilişsel, duygusal ve sosyal beceriler azalır. Demansın şekline ve nedenine bağlı olarak kısa süreli hafıza, düşünme yeteneği, dil ve motor beceriler etkilenir. Kişilik değişiklikleri demansın bazı biçimlerinde ortaya çıkabilir. Hastalığın kesin nedenleri tam olarak anlaşılamamıştır. Demansın en yaygın şekli Alzheimer hastalığıdır. En yaygın demans türü Alzheimer hastalığıdır, ancak vasküler demans, ön beyin atrofisi, Lewy cisimcikli demans, Parkinson hastalığı ile ilişkili demans gibi diğer nedenler de demansa yol açar. Demans, genellikle yaşla birlikte artan bir durumdur, ancak yaşlılıkla ilişkili bir süreç değildir. Alzheimer hastalığı gibi bazı demans türleri genç yetişkinlik döneminde bile ortaya çıkar. Demansın belirtileri arasında unutkanlık, zihinsel bulanıklık, karışıklık, kişilik değişiklikleri, konuşma güçlüğü, yönlendirme güçlüğü, görsel algılama sorunları ve günlük aktiviteleri gerçekleştirmede zorluklar bulunur.
Demans, beyindeki sinir hücrelerinin hasar görmesi veya ölmesi sonucu ortaya çıkar. Bu hasarın birçok nedeni olabilir. Alzheimer hastalığında, beyinde plaklar ve nörofibriler demetler adı verilen anormal proteinler birikir ve sinir hücrelerini öldürür. Vasküler demans ise beyne kan akışının kesilmesi veya azalması sonucunda oluşur.
Demansın tedavisi genellikle altta yatan nedenin belirlenmesi ve yönetilmesini içerir.
Demansın nedenleri nelerdir?
Demans, beyin hücrelerinin hasar görmesinden kaynaklanır. Bu hasar, beyin hücrelerinin birbirleriyle iletişim kurma yeteneğini bozar. Beyin hücreleri normal bir şekilde iletişim kuramadığında düşünme, davranış ve duygularda bozulmalar meydana gelebilir.
Beyin, her biri farklı işlevlerden (hafıza, yargılama ve hareket gibi) sorumlu olan bir dizi ayrı bölgeye sahiptir. Belirli bir bölgedeki hücreler zarar görürse bu bölge artık işlevlerini doğru bir şekilde yerine getiremez.
Demansa neden olan beyin değişikliklerinin çoğu kalıcıdır ve zamanla kötüleşir, ancak aşağıdakilerden kaynaklanıyorsa, düşünme ve hafıza sorunları tedavi veya durumun ele alınmasıyla iyileşebilir:
- Depresyon
- İlaç yan etkileri
- Alkol tüketimi
- Tiroid problemleri
- Vitamin eksikliği
